In de Middeleeuwen bezat Sluis een tiental molens, waarvan er in 1920 nog slechts drie over waren. De enige nog overgebleven molen van Sluis op ‘t Meul’ende (Moleneind) is molen “de Brak”. Deze windkorenmolen werd genoemd, naar een Frans jachthondenras (Braque) die hun neus in de wind steken tijdens het jagen, net zoals de molen zijn wieken tegen de wind richt voor een optimaal rendement. De molen werd gebouwd in 1739 en was de eerste stenen molen in de streek. Boven de deur aan de noordzijde is een gevelsteen aangebracht met verwijzing naar de naam. In 1944 brandde De Brak door oorlogsgeweld af; in 1950 werd de molen gerestaureerd. De laatste restauratie was in 2011. De molen is een zogenaamde “bovenkruier met stelling” met 6 zolders.

De Kap: De Kapzolder is 360° draaibaar op de windrichting. Het bovenaanzicht in deze laat de belangrijkste onderdelen zien van de kap met hun specifieke benaming. Dit aanzicht laat u het Engels kruiwerk zien wat in deze molen gemonteerd is en het mogelijk maakt om de kap met het wiekenkruis op de wind te kruien (draaien). Op deze zolder ziet u de grote liggende gietstalen as welke gegoten is in gieterij “De Prins van Oranje” in Den Haag.

Het hier omheen gebouwde grote bovenwiel, ook wel remwiel genoemd, is omgeven door vangstukken van wilgen- of olmenhout. Deze zijn onderling verbonden door middel van maanijzers en liggen vast aan het rechtse voeghout. Met de draairichting van dit wiel mee is het andere einde verbonden aan de vangbalk welke bij een neergaande beweging van deze, de vangstukken rondom het wiel spant en daarmee de rem in werking zet. Dit noemt men het vangen van de molen.

De Maalzolder: De Kruilier - dit systeem maakt het mogelijk om d.m.v. van de verbonden schuine schoren, de dwarsbalken welke door de kap steken (de korte en de lange spruit) en het ondersteunend Engels kruiwerk wat zich onder de kap bevindt; om het wiekenkruis in de windrichting te kruien.

Het wiekenkruis: bestaat uit een binnen- en buitenroede. Deze zijn geborgd met keerklossen, roewiggen en spitijzers. Een roede heeft op deze molen een totaallengte van 23 meter 80. De roedeopbouw ofwel het wiekenkruis is hier uitgerust met het systeem van “Van Bussel” met remkleppen. De roede is voorzien van een stroomlijnneus en de zeeg van het hekwerk is minder diep gezet. Deze lepelvorm heeft voordelen, als zijnde de zeilslag verminderd wordt, hogere trekkracht, de molen draait regelmatiger en heeft een goede aërodynamische werking door de stompe neus en is stormveilig omdat het windvangend oppervlak kleiner is en de remkleppen bij een te hoge snelheid in werking treden.

U treft er ook het lichtwerk , dit is nodig om de juiste druk van de draaiende lopersteen op de ligger te geven. Aan de hand van de snelheid, het invallend graan en de druk op de lopersteen wordt de grof- of fijnheid van het te malen product bepaald.

De Steenzolder: Hier ziet u de verbindingen vanaf de bovenas tot aan de koppelstenen. Het mag u duidelijk zijn dat het grote spoorwiel het kleinere wiel een grotere snelheid geeft. De grote “vinding” als het gaat over wielen en assen. De verhouding in deze molen is 1 op 5,5. d.w.z. dat één omwenteling van het wiekenkruis, vijf en een halve omwenteling aan de lopersteen is.

Molenbezichtiging & winkel
De molen is nog steeds actief en toegankelijk. Een bezoek beloont u met een panoramisch zicht over Sluis vanop de bovenstelling. Ons meel kunt u in de molen kopen. Het meel wordt gebruikt in onze brasserie voor het bereiden van lekkernijen! Ook een Hollands souvenirtje zoals een Delfts blauw molentje of een houten klompje is hier te koop.

Brasserie
Het meel van de molen wordt gebruikt in onze brasserie voor het bereiden van artisanale molenaarspannenkoeken, appelbollen, appeltaart, wafels, poffertjes,…

Entreeprijzen
Individuele bezoeken tijdens openingsuren van 10.30uur tot 17.30 uur (vrijdag gesloten).
Volwassenen: € 2.50
Kinderen: €2.00 (van 4 tot 15 jaar)
Groepsbezoeken vanaf 25 personen op reservatie. Gids: € 17,50

Contact
Molenaar: Oscar Murijn, Paul Plasschaert, Christ Langenberg en Fleur Langenberg
Nieuwstraat 26 - 4524 EE Sluis - Nederland
Tel. +31 (0)117-461250
www.molenvansluis.nl